Lokalizacja i Historia
Lokalizacja Trzebnicy
- Gmina Trzebnica – gmina miejsko-wiejska, Powiat Trzebnicki, Województwo Dolnośląskie;
- Obszar – 200,2 km2;
- Ludność – 24 490 (stan na koniec 2020 roku);
- Skład gminy – miasto Trzebnica oraz 41 sołectw i 6 miejscowości niesołeckich;
- Położenie - od północy Kotlina Żmigrodzka, od południa Wzgórza Trzebnickie;
- Ukształtowanie terenu – Wzgórza Trzebnickie;
- Położenie względem stolicy Dolnego Śląska – 20 km na północ od Wrocławia;
- Dostępność komunikacyjna – przy drodze ekspresowej S5, drogach krajowych nr 5 i 15, połączenie kolejowe z Wrocławiem (szynobus), połączenia PKS, najbliższe lotnisko - we Wrocławiu;
Historia - Początki osadnictwa i rozwój miasta:
Trzebnica - nazwa naszego miasta pojawiła się pierwszy raz w dokumencie z 1138 r., ale sama osada na naszych ziemiach istniała już w V w. n.e. Pierwszym znanym właścicielem dóbr trzebnickich był Piotr Włostowic (w herbie miasta jest głowa św. Piotra). W 1202 r. piastowski książę śląski Henryk Brodaty i jego małżonka Jadwiga ufundowali tu pierwszy na ziemiach polskich cysterski klasztor żeński i romański kościół, którego budowę zakończono w 1218 r. Klasztor, zwłaszcza po śmierci Jadwigi, która w 1267 r. została uznana za świętą, stał się ważnym ośrodkiem życia religijnego i kulturalnego. Wywarło to ogromny wpływ na rozwój Trzebnicy, która już w 1250 r. otrzymała prawa miejskie.
W XIV w. Trzebnica (wraz z całym Śląskiem) znalazła się pod zwierzchnictwem Czech, od 1526 r. Habsburgów, a od 1742 r. Państwa Pruskiego. W XVII i XVIII wieku staraniem polskich ksień klasztoru, m.in. Krystyny Pawłowskiej i Zofii Korycińskiej (Korczyńskiej), zostało przebudowane w duchu baroku wnętrze kościoła i zbudowany na nowo klasztor. W Trzebnicy działali słynni mistrzowie sztuki malarskiej (M. Willmann, K. Benthum) i rzeźby (F. Mangoldt). W tym okresie powstał także ratusz i Trzebnicka Kalwaria w Lesie Bukowym. W 1703 r. przyszła tu na świat Maria Karolina Leszczyńska, od 1725 r. królowa Francji – żona Ludwika XV. W 1810 r. władze pruskie skasowały działalność zakonu Cysterek. W 1861 r. do Trzebnicy przybyły siostry boromeuszki, pracujące do dziś w trzebnickim klasztorze. - XIX-XX wiek:
W połowie XIX w. odkryto walory klimatyczne miasta. Znaleziono tu źródła cieplne i w 1888 r. otwarto uzdrowisko. W 1886 r. została uruchomiona linia kolejowa do Wrocławia, a kilka lat później zaczęła kursować popularna trzebnicka „ciuchcia” – kolejka wąskotorowa. Do wybuchu II wojny światowej Trzebnica była pięknym letniskowym miastem. Przyjeżdżało tu wielu wrocławian szukających spokoju, świeżego powietrza i zieleni. 25 stycznia 1945 r. wkroczyły do miasta wojska Armii Czerwonej. Najcenniejsze zabytki, bazylika i klasztor, zostały uratowane dzięki bohaterskiej postawie sióstr boromeuszek. Od 20 kwietnia do początków czerwca 1945 r. Trzebnica była siedzibą władz wojewódzkich. W mieście osiedlali się nowi mieszkańcy – przesiedleńcy zarówno z odebranych Polsce Kresów Wschodnich, jak i z centralnej Polski. Lata powojenne przyniosły nie tylko usunięcie zniszczeń, ale również rozbudowę miasta. W 1974 r. powstał w Trzebnicy Ośrodek Replantacji Kończyn, Mikrochirurgii i Chirurgii Ręki. Trzebnica jest siedzibą miejsko- -gminnego samorządu, a od 1999 r. także stolicą powiatu. - Czasy współczesne:
Gmina od kilku lat przeżywa swój bardzo dynamiczny rozwój, rozbudowę infrastruktury, modernizację istniejącej i najważniejsze zmiany oraz liczne sukcesy regionalne i ogólnopolskie. W mieście powstają nowe osiedla wielorodzinne i domów jednorodzinnych, po latach przerwy uruchomiono kolejowe połączenie z Wrocławiem nowoczesnym szynobusem, działa miejska komunikacja, rozwija się nowoczesna sieć gastronomiczna i hotelarska, kładzie się nacisk na ochronę środowiska, rozwój edukacji, lecznictwa i stworzenie nowych miejsc pracy. Powstaje nowoczesna infrastruktura służąca mieszkańcom i turystom zarówno w mieście jak i na obszarach sołectw gminy – nowe szkoły, przedszkola, żłobek, świetlice, boiska, place zabaw, nowoczesny basen wraz z kręgielnią, siłownią i salą fitness, obiekt sportowy z salami do gry w squasha. Została przeprowadzona modernizacja przychodni zdrowia, domu kultury i sali kinowej, budowa nowoczesnej hali widowiskowo-sportowej i wiele innych. Wszystkie te działania sprawiają, że Trzebnica staje się urokliwym, prężnie i dynamicznie rozwijającym się miastem, które łączy w sobie bogactwo historii oraz potencjał przyszłości.